Z czym wam się kojarzy poezja? Z lekcjami polskiego? Brzechwą? Szymborską? Miłoszem? Wśród tych trzech nazwisk mamy dwoje noblistów, więc Polska na pewno poezją stoi. A co z polskimi czytelnikami?

Poeci poetom

Z doświadczenia wiem, że środowiska literackie dużych i małych miast łączy przekonanie, że poeci piszą dla swoich kumpli i innych poetów. Na spotkania autorskie promujące współczesne tomiki przychodzi zwykle wąskie grono stałych bywalców. Poeta ma szansę pokazać się szerzej dopiero na którymś festiwalu literackim, a i tam nie ma co liczyć na tłumy. Realia pandemiczne pomijamy, żeby całkiem poety nie dobijać.

Podejrzewam, że jest kilka powodów przez które “przeciętny czytelnik” rzadko sięga po poezję współczesną. Po pierwsze wiersze kojarzą mu się często z nudną interpretacją rodem z liceum. Nie jest przyzwyczajony do czytania tekstów poetyckich z własnej woli i dla przyjemności. Przez co wiele traci. Poezja najnowsza w niczym nie przypomina patetycznych wierszy romantyzmu. By się o tym przekonać, wystarczy poszukać.

Poezja lubi stawiać opór

Wiele osób (w tym zapaleni czytelnicy) uważa, że poezja współczesna jest trudna, dziwna i niezrozumiała. Zwykle nabierają takiego przekonania szybko, na podstawie kilku tomików. Opinie takie nie biorą się znikąd. Rzeczywiście współczesny wiersz biały, nastawiony na eksperyment językowy może wydawać się dziwny, szczególnie osobom rozczytanym w prozie.

Jednak dla mnie, i mam nadzieje wielu czytelników, przygoda z literaturą to nie tylko przyjemność, ale i rozwój. Szukanie nowych form, które mogą być dla wyzwaniem intelektualnym odmładza czytelnika.

Daj się skusić

Jeśli rzadko czytasz wiersze, a chcesz odkryć coś nowego, zerknij na dwa teksty, które znajdziesz poniżej.

Do każdego z nich podejdź ze skupieniem i otwartą głową. A jeśli coś w tekście cię do tego zachęci, przeczytaj go drugi lub trzeci raz. Pamiętaj, że nie wszystko musisz rozumieć. Poezja operuje symbolem i metaforą, którą każdy widzi przez swój własny pryzmat.

Komunikat poetycki często wymyka się logice. Dlaczego? Bo sfera emocji i filozofii języka jest dla niego ważniejsza. Istnieją silne, choć rzadko zaznaczane związki poezji z filozofią.

Dobra poezja jest od stawiania odpowiednich pytań, ale odpowiedzi na nie zwykle pozostawia czytelnikowi. Zapomnij więc o szkolnych lękach związanych z “właściwą interpretacją” i po prostu czytaj wiersze. Jeśli to zrobisz, dość szybko odkryjesz, jak trudno dostępne bywają dobre książki poetyckie wydane kilka lat temu. Ale to temat na inny tekst.